Van de belastingvoordelen die ouderen nu nog genieten blijft maar weinig over, de ouderenkorting verdwijnt en ook de extra vrijstelling in box 3 sneuvelt. Bovendien gaan ouderen meer zorgpremie betalen.

Het kabinet bezuinigt op de fiscale voordelen van ouderen, ze dicht daarmee een flink deel van het gat van 600 miljoen dat is ontstaan door het niet doorgaan van de huishoudtoeslag. Het gevolg is dat de heffingskorting voor ouderen, de ouderentoeslag verdwijnt, dat levert 195 miljoen euro op. Ook de extra vrijstellingen in box 3 voor ouderen met een klein inkomen (tot € 20.000 bruto per jaar) verdwijnt. Hierdoor ontvangt het kabinet 190 miljoen extra belastinginkomsten. Als laatste gaat de inkomensafhankelijke premie zorgverzekering voor mensen zonder werk met 1 procent omhoog, ouderen ontvangen daarvoor geen compensatie.

Ouderen gaan in 2015 door de maatregelen meer belasting betalen over hun inkomen én vermogen. Het verdwijnen van de extra vrijstellingen in box 3 betekent niet alleen eerder belasting betalen over het vermogen. Het heeft ook gevolgen voor de huurtoeslag. AOW’ers met een klein inkomen hebben nu nog de extra vrijstellingen waardoor een echtpaar met alleen AOW toch nog huurtoeslag krijgen als ze € 96.000 vermogen hebben. Dat maximum zal door het schrappen van de extra vrijstelling slechts ruim € 42.000 bedragen. Ze zullen dus meer moeten interen op vermogen.

Het schrappen van de extra vrijstellingen in box 3 heeft ook gevolgen voor de eigen bijdrage langdurige zorg. Door het wegvallen van de extra vrijstellingen betalen ouderen eerder en meer eigen bijdrage zorg uit vermogen. Dat laatste is extra zuur omdat ouderen met een hoog inkomen de eigen bijdrage voornamelijk uit het inkomen betalen waardoor hun vermogen is vrijgesteld, dat lijkt wel omgekeerde nivellering. Niet duidelijk is of bij de 190 miljoen euro extra belastinginkomsten ook de gevolgen voor de huurtoeslag en eigen bijdrage langdurige zorg zijn meegenomen. Gezien de hoogte van het bedrag lijkt dat bijna niet zo.

Of de soep net zo heet wordt gegeten als hij wordt opgediend is afwachten, tijdens de behandeling van de begroting in de Tweede Kamer kan er nog wat veranderen. Ervaringen uit het recente verleden laten echter weinig beweging bij het kabinet zien. De gegevens zijn gelekt uit de begroting 2015 die is gemaakt door de coalitie in samenwerking met D66, ChristenUnie en SGP.

Nico van Scheijndel

4 september 2014