Vorige week werd er weer een stukje bekend van de begroting 2015 die het kabinet met Prinsjesdag presenteert maakt. De ouderen krijgen het volgens de nu bekende plannen (als ze waar zijn) flink voor hun kiezen. De zorg wordt duurder door een hogere maandpremie en hogere inkomensafhankelijke premie. De extra vrijstelling voor het vermogen in box bij een klein inkomen vervalt voor AOW’ers en daarmee verdwijnt eerder het recht op zorg- en huurtoeslag. Om nog maar te zwijgen over de hogere eigen bijdrage uit vermogen voor de zorg. En dan verdwijnt ook nog de ouderenkorting bij de inkomstenbelasting.
Tegelijkertijd blijkt uit gegevens dat ouderen er de afgelopen 12 jaar € 11.000 meer inkomen per jaar hebben gekregen en dat de 25-minners zijn er in die periode slechts € 1200 op vooruit zijn gegaan.
Door de combinatie van die twee verschijnen vervolgens artikelen met als kop: waarom korten op oudere terecht is. Ik heb grote moeite met die een op een vergelijking. Ja het inkomen van ouderen is de afgelopen jaren flink toegenomen, maar dat komt omdat nieuwe ouderen een beter pensioen hebben opgebouwd. De ouderen die voor 2000 hun eerste AOW en pensioen kregen hebben vaak een minder riant inkomen. En ja, armoede komt onder 65-plussers van alle bevolkingsgroepen het minste voor. Maar dat wil niet zeggen dat het een vetpot is, ouderen kunnen vaak beter de tering naar de nering zetten en lijden vaak stille armoede.
Vervolgens komt de nieuwe politieke partij VoorNederland van twee ex-PVV’ers met het plan voor en vlaktaks van 22,9 procent inkomstenbelasting, één btw-tarief van 15 procent en het schrappen van alle aftrekposten en toeslagen. Dat blijkt harstikke goed voor werkend Nederland, maar waar blijven de ouderen en andere uitkeringsgerechtigden?
Oudere dreigen het slachtoffer te worden van appels met peren vergelijkingen. Zowel in de begrotingsplannen 2015, de media als de politiek. De ouderenbonden staan op hun achterste benen en zullen in de nabije toekomst nog wel van zich laten horen. Naar mijn idee is zorgvuldige informatie over wie we het nu eigenlijk hebben de eerste belangrijke steen van het nieuwe belastinghuis.
Het principe van een rechtvaardig systeem is dat iedereen naar draagkracht belasting betaalt. Zo is het systeem ooit bedacht en vorm gegeven. Wij mensen zijn echter niet zo geneigd om een mooi systeem in tact te laten. We zoeken naar wegen om ons eigen belang te waarborgen en als we politicus zijn zoeken we naar wegen om onze achterban uit de wind te houden of te bevoordelen. Het huidige belastingsysteem is daardoor aan vernieuwing toe zoals ieder belastingsysteem na een jaar of 10, 12. De mannen van VoorNederland hebben wel een punt met hun belastingplannen, ze zijn duidelijk, overzichtelijk en lijken weinig mogelijkheden tot aanpassen en bevoordeling te hebben. Dat lijkt ideaal en toekomstbestendig. Of het ook goed is voor de mensen die niet zelf kunnen of hoeven te werken voor hun geld is nog maar de vraag.
Op dit moment zijn de ouderen met een laag of groot inkomen, met een klein of groot vermogen de klos. Misschien kan dat omdat ouderen meer inkomen hebben, meer vermogen bezitten en relatief weinig belasting betalen. Als groep van 2,5 miljoen personen mag dat misschien waar zijn, maar het gaat mij om de individuele situaties. Om het echtpaar met alleen AOW dat een spaarcentje van € 60.000 heeft nu nog huurtoeslag krijgt, maar dadelijk niet meer. Over de vrouw met AOW en een klein pensioen die in 2015 € 30 per maand extra aan haar zorgverzekering kwijt is en dat terwijl ze ook al € 20 netto minder inkomen heeft. Deze vrouw met een klein inkomen gaat er zo € 50 per maand op achteruit, dat lijkt me moeilijk, zo niet onoverbrugbaar. Verdwijnt ook nog de huurtoeslag door de lagere vrijstelling box 3 dan kan dat bedrag nog met wel € 250 per maand oplopen, ofwel € 300 per maand minder inkomen, dus interen op vermogen.
Laten we hopend dat de soep niet zo heet wordt gegeten als dat hij tot nu toe is opgediend.
Nico van Scheijndel
8 september 2014
