Regelgeving 2014

Ook volgend jaar gaan de eigen bijdragen per maand voor personen opgenomen in een AWBZ-instelling weer flink omhoog. je betaalt in 2014 zomaar € 150  per maand meer.

Sinds 1 januari 2013 speelt vermogen een grotere rol bij het berekenen van de eigen bijdrage zorg die door de AWBZ wordt gefinancierd. Juist de eigen bijdrage uit vermogen zorgt voor veel onrust, opeten van spaargeld is niet populair. Maar is die onrust terecht en wat kun je er nog aan doen om de eigen bijdrage zorg zo laag mogelijk te laten zijn? Hierna eerst de uitleg over hoe het CAK de eigen bijdrage berekent en vervolgens of u zich zorgen moet maken en om af te sluiten met een aantal methoden om de eigen bijdrage zo laag mogelijk te houden.

Uitgangspunten

Het Centraal Administratie Kantoor, het CAK, berekent de eigen bijdrage die verschuldigd is bij opname in een door de AWBZ gefinancierde zorginstelling zoals een verpleeg- of verzorgingshuis of psychiatrisch ziekenhuis. De eigen bijdrage is gebaseerd op de gegevens van het peiljaar, voor 2014 is dat 2012. De eigen bijdrage is daardoor gebaseerd op het inkomen uit dat jaar en het vermogen dat u op 1 januari 2012 had. Is uw inkomen of vermogen sindsdien veel lager geworden, dan van het peiljaar, dan kunt u een herziening van de beschikking aanvragen, dat moet u doen binnen drie maanden nadat kalenderjaar waarin de eigen bijdrage gold is afgelopen. Voor 2013 dus voor 1 april 2014. Meer daarover aan het einde van dit artikel.

De eigen bijdrage is het bedrag dat rest nadat van het netto inkomen de vrijstellingen zijn afgetrokken en de bijdrage uit het vermogen is opgeteld. Hierna volgt daarvoor de uitleg.

Er is een zogenaamde lage en hoge eigen bijdrage, beiden kennen een maximum bedrag. De lage eigen bijdrage is in 2014 minimaal € 156 en maximaal  € 819,40. De hoge eigen bijdrage kent in 2014 geen minimum bedrag, maar wel een maximum van € 2248,60. Dit maximum bedrag is er voor alleenstaanden, maar ook voor een (echt)paar tezamen.

De eigen bijdrage

Heeft het CAK uw eigen bijdrage berekend, dan ontvangt daarvan een beschikking. Voor het berekenen van de eigen bijdrage zijn een aantal zaken van belang:

• De duur van uw opname
• De burgerlijke staat
• Het inkomen
• De verschuldigde inkomstenbelasting over het inkomen
• Het vermogen in box 3Hoge of lage eigen bijdrageDe duur van de opname

  Bij een opname in een zorginstelling die vanuit de AWBZ gefinancierd wordt geldt het eerste half jaar de lage eigen bijdrage. Na die periode geldt voor een gezamenlijke opname of die van uzelf wanneer u alleenstaand bent de hoge eigen bijdrage.

   

  De burgerlijke staat

  Bent u alleen en wordt u opgenomen in door de AWBZ gefinancierde zorginstelling, dan betaalt u het eerste half jaar de lage eigen bijdrage en daarna de hoge eigen bijdrage. Hebt u een partner die thuis blijft wonen dan kunt u er voor kiezen om ook na het eerste half jaar voor de berekening van de eigen bijdrage ook gehuwd te blijven de opgenomen partner betaalt dan de lage eigen bijdrage. Kiest de achterblijvende partner er voor om een alleenstaande-AOW te ontvangen, dan gaat de hoge eigen bijdrage gelden.

   

  De berekening

  De lage eigen bijdrage

  Hierbij geldt alleen het bruto inkomen van beide partners. Het totale bruto inkomen van beide partners uit box 1,2 en 3 maakt samen het verzamelinkomen waarover 12,5 procent eigen bijdrage wordt berekend. Is er vermogen boven de vrijstelling in box 3, dan wordt over het bedrag boven de vrijstellingen 8 procent van dit vermogen bij het Beschikbare inkomen opgeteld.

   

  De hoge eigen bijdrage

  Het Inkomen

  Bij het bepalen van de eigen bijdrage moet u alle inkomsten opgeven. Het betreft dan de inkomsten uit bijvoorbeeld AOW en pensioen of lijfrente, maar ook de inkomsten uit tegenwoordige arbeid of winst uit onderneming. Het fictieve inkomen van 4 procent uit het vermogen boven de vrijstelling in box 3 telt ook mee.

   

  De verschuldigde belasting

  De inkomsten belasting die u over de inkomsten betaalt worden in mindering gebracht op het bruto inkomen dat u hebt. De eigen bijdrage is daardoor op het netto inkomen gebaseerd. Hebt u veel aftrekposten, dan betaalt u minder belasting en hebt u voor de berekening van de eigen bijdrage dus een hoger inkomen waardoor u meer eigen bijdrage betaalt. U ontvangt met de ene hand en betaalt met de andere.

   

  Vrijgestelde bedragen:

  Op het netto inkomen van u (en uw partner) brengt het CAK een aantal in mindering. In mindering wordt gebracht de nominale premie zorgverzekeringen en de inkomensafhankelijke premie zorgverzekeringswet. Er wordt een zak- en kleedgeld ingehouden van ongeveer € 300 per maand voor een alleenstaande en € 420 voor een (echt)paar. Verder is er een vrijgesteld bedrag voor AOW-gerechtigden van € 950 per persoon.

  Het inkomen dat dan rest is het voor de eigen bijdrage beschikbare inkomen.

   

  Vrijstellingsbedrag

  Is het beschikbaar inkomen hoger dan € 7646 voor een alleenstaande 65-plusser of € 9233 voor een (echt)paar van 65 jaar of ouder, dan is er een extra vrijstelling van het inkomen. Deze extra vrijstelling is 25 procent van het inkomen boven het hiervoor genoemde inkomen.

   

  Het vermogen in box 3

  Sinds 1 januari 2013 neemt het CAK 8 procent van het vermogen in box 3 dat boven de vrijstellingen uitkomt. De algemene vrijstelling is € 21.139 per persoon. Voor personen die 65 jaar of ouder zijn hebben een extra vrijstelling wanneer het inkomen per jaar minder is dan ongeveer € 20.000. Is het inkomen lager dan bruto € 14.302 per jaar (bijvoorbeeld alleen AOW) dan is er een extra vrijstelling van € 27.984. is het inkomen hoger dan € 14.302, maar lager dan € 19.895, dan is er een extra vrijstelling van € 13.992. Deze extra vrijstellingen zijn niet overdraagbaar. Doet u de aangifte inkomstenbelasting op papier, dan moet u om gebruik te kunnen maken van de extra vrijstelling het vermogen toedelen aan de persoon die recht heeft op de extra vrijstelling. Twee personen die beiden een inkomen van € 14.302 of minder bruto per jaar hebben, mogen dus € 98.246 voordat het eigen vermogen een rol speelt bij de berekening van de eigen bijdrage zorg. Vanaf 2014 geldt voor 65-minners een extra vrijstelling van 10.000 voor het vermogen in box 3.

   

  De eigen woning maakt deel uit van box 1 en blijft dat ook wanneer een van de partners in de woning blijft wonen. Bij permanente opname in een zorginstelling mag de woning maximaal twee jaar na opname in een zorginstelling in box 1 blijven. Dat mag u in 2014 doen tot twee jaar na het jaar waarin u de woning te koop hebt gezet. Is de woning bijvoorbeeld met ingang van 1 mei 2013 leeg en te koop, dan mag u deze woning tot maximaal 31 december 2015 blijven opgeven als eigen woning. Na die periode moet u de waarde van de woning én de schuld op de woning opgeven in box 3.

  Bij de berekening van de eigen bijdrage wordt het vermogen genomen dat u had op een januari van het laatst bekende belasting jaar. Dus in 2014 neemt het CAK het saldo van 1 januari 2012.

Weer meer betalen dan in 2013

Volgens de nieuwe regels gaat een echtpaar dat samen is opgenomen en respectievelijk een inkomen heeft van € 25.500 en € 9500 bruto per jaar € 143 per maand meer betalen, hebben zijn € 60.000 belast vermogen dan betalen ze zelfs € 444 meer dan in 2013.

De lage eigen bijdrage voor de opgenomen partner van een (echt)paar bij het zelfde inkomen als hierboven € 63 hoger per maand en bij een belastbaar vermogen van € 60.000 € 104 per maand extra in 2014.

Een alleenstaande die is opgenomen in een AWBZ instelling en € 25.000 aan bruto inkomen heeft betaalt in 2014 € 147 meer, heeft deze alleenstaande een belastbaar vermogen van € 60.000 dan betaalt hij in 2014 € 336 meer per maand dan in 2013.

Is uw spaargeld in gevaar?

Tot 1996 hadden bewoners van bejaarden- of verzorgingshuizen te maken met de financiering van de bejaardenoorden. Die liep via de Sociale Dienst van de gemeente. Had je meer spaargeld dan je voor de bijstand mocht hebben, dan moest je eerst interen en de volledige eigen bijdrage van het verzorgingshuis zelf betalen. Erg frustrerend voor de bewoners die gespaard hadden of de verkoopwinst van hun voormalige eigen huis moesten opeten.

Sinds 1 januari 2013 zijn we weer min of meer in een vergelijkbare situatie terecht gekomen. De vrijstelling is nu meer dan de € 5000 van vroeger, maar interen moet nog steeds, maar niet altijd.

Op de site van het CAK (www.hetcak.nl) kun je een proefberekening maken. Probeer je een aantal situaties uit dan zie je al snel dat vooral mensen met en laag inkomen en meer spaargeld dan de vrijstelling te maken krijgen met interen op het vermogen.

Neem bijvoorbeeld het echtpaar dat samen een bruto inkomen heeft van € 25.000, zij alleen AOW en hij AOW met wat pensioen. Zonder spaargeld dat in box 3 belast is betalen ze samen ruim € 1000 aan eigen bijdrage en houden ze € 1000 over voor zorgverzekering en allerlei andere uitgaven.

Hebben ze echter € 175.000 meer spaargeld dan de vrijstelling box 3, dan betalen ze samen ongeveer de maximale eigen bijdrage, € 2187 per maand, meer dan hun netto inkomen uit AOW en pensioen.

Een ander echtpaar heeft samen € 44.500 bruto jaar inkomen. Zonder belastbaar vermogen in box 3 betalen ze € 1829 per maand aan eigen bijdrage. Ze hebben maandelijks € 1400 voor hun vaste en variabele uitgaven. Bij een vermogen van € 100.000 betalen ze samen de maximale eigen bijdrage van € 2248 per maand en houden ze nog € 980 voor hun maandelijkse uitgaven, minder maar interen zal waarschijnlijk niet nodig zijn.

Voor alleenstaanden gaat die vergelijking ook op. Een alleenstaande met € 20.000 bruto jaarinkomen en geen belastbaar vermogen betaalt maandelijks € 919 aan eigen bijdrage en houdt € 625 vrij besteedbaar over. Bij een vrij en belastbaar vermogen van € 195.000 betaalt hij de maximale eigen bijdrage per maand van € 2248. Veel meer dan hij aan netto inkomen heeft. Hij teert dus sterk in op het vermogen.

Heeft onze alleenstaande man of vrouw een bruto jaarinkomen van € 42.000 dan betaalt hij de maximale eigen bijdrage al bij € 50.000 belastbaar vermogen. Hij houdt bovendien nog ongeveer € 450 van zijn netto inkomen over.

In bovenstaande voorbeelden is steeds sprake van een vermogen boven het vrijgestelde bedrag. Gaan we er van uit dat mevrouw steeds alleen AOW als inkomen heeft, dan mag het eerste echtpaar mag een vermogen hebben van ruim € 98.000 en het tweede echtpaar een totaal vermogen inclusief vrijstellingen van ruim  € 70.000. Onze alleenstaanden hebben steeds alleen de vrijstelling van € 21.139 extra boven het vermogen dat in de berekening is meegenomen.

Voorkomen van de hoge eigen bijdrage zorg?

Op de eerste plaats is een constatering nodig, de kans dat u wordt opgenomen in een zorginstelling is klein en wordt alleen maar kleiner. De overheid wil dat we zo lang mogelijk thuis blijven wonen, het aantal bedden in de verzorgingshuizen neemt af en het aantal ouderen neemt toe. Iets anders is dat de eigen bijdrage die nu van toepassing is voor de AWBZ wellicht later ook voor andere zorg gaat gelden.

Wel of niet voorkomen van de eigen bijdrage zorg uit vermogen?  Uit het bovenstaande hebt u al kunnen opmaken of u zich zorgen moet maken. Bijvoorbeeld omdat u de eigen woning al hebt verkocht of omdat u over veel vermogen beschikt. Welke manieren zijn er dan om de hoge eigen bijdrage zorg te voorkomen?

Het testament

Tot 1996 was het niet ongebruikelijk om in het testament een bepaling op te nemen waarmee de erfenis van de eerst overleden partner opeisbaar werd, naast faillissement en curatele werd de opname in een zorginstelling genoemd. Omdat het niet duidelijk is of de eigen bijdrage voor de thuiszorg ook op basis van vermogen zal worden berekend zou het opnemen van een algemene regel in het testament zijn aan te bevelen. U moet dan denken aan zoiets als: de erfenis wordt opeisbaar wanneer de langstlevende partner zorg ontvangt waarvan de eigen bijdrage mede op basis van vermogen wordt berekend.

Let op:

Heeft de langstlevende partner de erfenis of een deel daarvan in vruchtgebruik geërfd, dan is het verstandig om deze uitkering door de notaris te laten berekenen. Dit omdat het vruchtgebruik eerder eindigt dan bij de dood waardoor over het eerder uitgekeerde bedrag nog een deel erfbelasting is verschuldigd.

Een volmacht

Met een notariële volmacht, vaak onderdeel van een levenstestament, kunt u bepalen dat de gevolmachtigde aan zichzelf en genoemde anderen mag schenken. Die schenking zou dan mogen wanneer de volmachtgever zorg ontvangt waarvoor een eigen bijdrage verschuldigd is die mede op grond van het eigen vermogen tot stand komt. U kunt dan bijvoorbeeld bepalen dat de schenking kan worden gedaan tot de vrijstellingen van box 3. U behoudt dan in ieder geval voldoende middelen om het leven leuk te houden.

Let op:

Schenk je vermogen dan is over het bedrag boven de vrijstelling schenkbelasting verschuldigd (de ontvanger doet aangifte). Dat is jammer, maar bedenk dat het vermogen anders geërfd zou worden en dat door de schenking minder eigen bijdrage verschuldigd is waardoor het vermogen in stand blijft. Een alleenstaande met € 20.000 bruto jaarinkomen zonder belastbaar vermogen betaalt € 919 per maand aan eigen bijdrage, met € 50.000 belastbaar vermogen is dit € 334 hoger. Het verschil tussen schenk- en erfbelasting, ongeveer € 1400 per persoon is dan snel terugverdiend door de lagere eigen bijdrage.

Zelf schenken

Zelf schenken kan natuurlijk ook. De jaarlijkse vrijstelling voor kinderen is € 5141 en voor alle anderen € 2057. Zijn de kinderen (of hun partner) nog geen 40 jaar dan is er de verhoogde eenmalige vrijstelling van € 24.676. schenkt u een kind voor een opleiding die tot een beroep leidt, dan mag u zelfs extra veel vrij schenken , maximaal € 51.407. Sinds 1 oktober 2013 tot 1 januari 2015 geldt een extra verhoogde totale vrijstelling van € 100.000. Dit bedrag mag de ontvanger vrij van schenkbelasting van een ieder maximaal ontvangen, ongeacht de leeftijd of de relatie tot de schenker. Voorwaarde is wel dat de schenking wordt aangewend voor de aankoop, verbetering of onderhoud eigen woning, of aflossing (rest)hypotheek.

Hoeveel u schenkt is aan u, hoeveel u aan reserves wilt overhouden ook.

Herziening van de beschikking

Hebt u een beschikking van het CAK ontvangen en hebt u sinds het peiljaar (2 jaar terug) minder vermogen omdat u bijvoorbeeld geschonken hebt, dan kunt u een herziening van de beschikking aanvragen. Een formulier voor herziening van de beschikking kunt u downloaden of aanvragen: 0800 1925.

Hebt u de beschikking over 2013/2014 in 2013/2014 ontvangen, dan kunt u tot 1 april van het nieuwe kalenderjaar een herziening aanvragen. Hebt u de beschikking over 2013 in 2014 ontvangen, dan moet u de herziening binnen drie maanden na ontvangst aanvragen.

Bent u het niet eens met de inkomsten die op de beschikking staan, dan moet u contact opnemen met de belastingdienst. Het CAK ontvangt u inkomsten en vermogens-gegevens namelijk van de belastingdienst (0800-0543).

Formulier downloaden: http://www.hetcak.nl/portalserver/portals/cak-portal/pages/k1-2-12-downloads

Nico van Scheijndel

010 243 09 21