Vorig jaar presenteerden bank en overheid de overeenkomst dat banken bij een banksaldo van minder € 100.000 geen verklaring van erfrecht meer zullen verlangen. Dat doen ze inderdaad niet meer, maar leggen wel alle verantwoordelijkheid bij de erfgenamen.

Het is veel erfgenamen een doorn in het oog dat ze eerst een verklaring van erfrecht bij de notaris moeten halen voordat ze aan het banksaldo van de overledene kunnen komen. Niet alleen kost zo’n verklaring van erfrecht minimaal een paar honderd euro, de kosten staan niet altijd in verhouding tot het banksaldo. Om dat te voorkomen zijn oud-minister Donner en de banken een nieuwe regeling overeengekomen. Die regeling zorgt er voor dat de banken bij een banksaldo van minder dan € 100.000 geen verklaring van erfrecht meer zullen vragen. Erfgenamen hoeven nu niet meer naar de notaris, maar alleen een verklaring van de bank te tekenen. Met het tekenen van die verklaring worden ze volledig verantwoordelijk voor eventuele schulden die mogelijk nog in de nalatenschap zitten. Dat komt omdat de erfgenamen door het banksaldo op te nemen de erfenis zuiver aanvaarden, dus bezit én schuld.

De Verenging van Estate Planners in het Notariaat (EPN) roept de banken op om hun zorgplicht serieuzer te nemen en erfgenamen beter voor te lichten voordat ze de bankverklaring tekenen. Door beter voor te lichten kunnen erfgenamen beter afwegen of ze wel of niet de nalatenschap willen aanvaarden. Voorlichting die ze bij de notaris wel krijgen wanneer er een verklaring van erfrecht wordt opgemaakt. Tekenen de erfgenamen de bankverklaring, dan tekenen ze voor het feit dat ze niet zijn voorgelicht door de bank, dat ze bank op geen enkele wijze aansprakelijk zullen stellen voor schade en dat ze de bank zullen vrijwaren voor mogelijke schade die de bank lijdt door het banksaldo uit te keren.

Dat lijkt niet zo ingewikkeld, maar wat als de eigen bijdrage zorg door het CAK pas na een jaar op de mat valt en de erfenis al is verdeeld, wie gaat dan betalen? Of wanneer er na jaren plots een schuldeiser zijn vordering komt opeisen? Door de erfgenamen beter voor te lichten zijn ze zich van die risico’s beter bewust.

De EPN roept echt niet iedereen op om toch maar een verklaring van erfrecht te laten maken, maar wel dat banken hun zorgplicht naar de erfgenamen toe serieuzer nemen. Door beneficiair te aanvaarden in plaats van zuiver kunnen erfgenamen nooit voor meer schulden verantwoordelijk worden gehouden dan er bezit is, dat is informatie die de banken hun klanten niet mogen onthouden.

Nico van Scheijndel

13 maart 2012