Zelfstandig wonen vindt niet alleen het kabinet belangrijk, de ouderen zelf hechten er misschien nog wel de meeste waarde aan.

Het aantal ouderen in Nederland groeit, van een op de zes Nederlanders die nu 65 jaar of ouder zijn, naar een op de vier in 2050. De kwetsbaarheid van ouderen neemt toe naar mate de leeftijd vordert. Desondanks is nu een kwart van alle 65 plussers kwetsbaar en de helft van de 80-plussers. Volgens de onderzoekers van het Sociaal Cultureel Plan Bureau en Platform31 zal het aantal kwetsbare ouderen toenemen van 700.000 in 2010 naar 1 miljoen in 2030.
Beide organisaties hebben het magazine ‘Oud worden in Nederland’ uitgebracht waarin ze een lans breken voor het belang van de buurt waarin ouderen wonen.
Kwetsbaarheid bij ouderdom is volgens de onderzoekers meer dan alleen lichamelijke aftakeling. Het bestrijkt ook sociale en financiële aspecten. Wie door omstandigheden of ruzie een kind moet missen, mist hierin ook een belangrijk bron van troost en armoede beperkt de mogelijkheden ook. In situaties van kwetsbaarheid kunnen ook dagelijkse contacten in de buurt moeilijk worden. Het ontvangen van hulp kan op gespannen voet komen te staan met de wens zelfstandig te zijn, de ander niet te belasten en de behoefte aan privacy.
Voor wie kampt met beperkingen kunnen de woning, de fysieke omgeving en de afstand tot voorzieningen de bewegingsvrijheid belemmeren. Niet alleen de professionele (formele) contacten kunnen verminderen, ook de informele netwerken worden minder toegankelijk. Volgens de onderzoekers gaat het erom dat er lokaal maatwerk wordt geleverd. De behoeften van ouderen zijn op het platteland nu eenmaal anders dan die van ouderen in de grote stad. Juist de betrokkenheid van bewoners in de buurt zelf draagt ertoe bij dat de omgeving aansluit bij wat (oudere) bewoners zoeken en nodig hebben om lang zelfstandig te kunnen blijven wonen.

Nico van Scheijndel

23 juni 2017