Wanneer de overheid de AOW net zo zou financieren als onze pensioenen, is er een reservepot nodig van 1356 miljard euro. Bijna dubbel zo veel als in 2008.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft berekend hoeveel reserves de Staat zou moeten aanhouden om de AOW net als de pensioen te financieren. Die reservepot zou nu 1356 miljard euro groot moeten zijn om iedereen (later) een AOW-uitkering te kunnen betalen.

Ten opzichte van 2008 moet die reservepot bijna dubbel zo groot zijn. In 2008 was nog 797 miljard euro nodig. Dat de reserveringen zo zijn gestegen komt door de lage rente waarmee pensioenfondsen hun toekomstige verplichtingen moeten berekenen.

Maar de AOW wordt niet gefinancierd zoals de pensioenen, maar via een omslagstelsel: de werkenden betalen de AOW voor de gepensioneerden. En zelfs dat is niet helemaal waar. Van de 34 miljard euro die in 2014 aan AOW werd uitbetaald is slechts twee derde door de werkenden betaald als premie volksverzekeringen. De rest komt uit de algemene middelen, dus de belasting die iedereen, jong en oud betaalt. De verwachting is dat door het dalende aantal werkenden en het stijgende aantal gepensioneerden, een steeds groter deel van de AOW uit de algemene middelen zal moeten worden betaald.

In Nederland doen we het volgens het CBS nog lang niet slecht. In veel landen in Europa worden bijvoorbeeld noch voor het staatspensioen noch voor het aanvullend pensioen reserves opgebouwd, of slechts in veel geringere mate. In deze landen liggen de lopende kosten om de pensioenen uit te keren dan ook veel hoger dan in Nederland. Ook is de hoogte van het pensioen in verhouding tot het verdiende salaris in andere landen vaak lager dan in Nederland.

Nico van Scheijndel

1 september 2015