Gisteren is op verschillende plaatsen in de media de campagne gestart die aandacht vraagt voor de nieuwe fraudewet die op 1 januari ingaat. Maar wanneer je fraudeert zegt de campagne niet.

Het ministerie van Sociale Zaken is in samenwerking met het UWV, de SVB en gemeenten gisteren gestart met een campagne die op de gevolgen van de nieuwe fraudewet moeten wijzen. De campagne Strengere straffen bij overtredingen, moet mogelijke fraudeurs op de gevolgen van de nieuwe wet wijzen.Ontvangers van een uitkering of AOW-pensioen moeten bij overtredingen het teveel ontvangen bedrag volledig terugbetalen. Daar bovenop krijgen ze hetzelfde bedrag als boete. Als zij binnen vijf jaar opnieuw in de fout gaan wordt de boete nog hoger, namelijk 150 procent van het gefraudeerde bedrag. UWV, de SVB of de gemeente verrekenen deze tweede boete direct met de uitkering, zodat de fraudeur tijdelijk geen uitkering ontvangt. Bij een bijstandsuitkering is dat maximaal drie maanden, voor de andere uitkeringen maximaal vijf jaar.

De Nationale Ombudsman maakt al bezwaar tegen de nieuwe wet die op 1 januari 2013 ingaat. De wet is volgens hem te hard zijn, houdt te weinig rekening met het feit dat mensen niet altijd met opzet frauderen, maar soms ook gewoon niet goed gelezen hebben of niet weten waar ze aan toe zijn. De minister heeft vooralsnog laten weten die kritiek niet te snappen en gewoon door te gaan met de invoering.

De Nationale Ombudsman vertolkt echter wel de mening van veel AOW’ers die wel een goede vriend of vriendin hebben met wie ze het leven voor een deel delen, maar beslist niet samenwonen. Toch kan de Sociale Verzekerings Bank (SVB) menen dat er sprake is van samenwonen, al zijn de criteria daarvoor vaag en verschillend per regio. Je zou toch zeggen dat wanneer je een harde wet maakt je ook harde randvoorwaarden formuleert, maar daar blijft de wetgever in gebreken, net als de controlerende Tweede- en Eerste Kamerleden.

Nico van Scheijndel

27 november 2012